بررسی تغییرات میل جنسی زنان در دوره‌های مختلف زندگی؛ امکان رشد کیفیت با بالا رفتن سن
نتایج پژوهش‌های جدید نشان می‌دهد برخلاف باور عمومی که اوج میل جنسی زنان را در دوران جوانی می‌داند، این پدیده می‌تواند تا دهه پنجم زندگی ادامه یابد و حتی در سنین بالاتر نیز با کیفیت بهتری تجربه شود.
به گزارش نشریه ویمنز هلث، بر اساس یافته‌های متخصصان جنسی، پزشکان و پژوهشگران، در حالی که مردان به طور معمول در اوایل دهه ۲۰ زندگی به اوج میل جنسی خود می‌رسند، زنان این تجربه را در دهه ۳۰ و حتی تا ۵۰ سالگی خود نیز می‌توانند داشته‌باشند.
دکتر هالی ریچموند، روانشناس و درمانگر جنسی مستقر در فلوریدا، معتقد است این تفاوت هم از نظر بیولوژیکی و هم روانشناختی کاملا منطقی است.
نقش کلیدی هورمون‌ها در میل جنسی
هورمون‌ها به عنوان پیام‌رسان‌های شیمیایی بدن، نقش تعیین‌کننده‌ای در تنظیم میل جنسی ایفا می‌کنند. به گفته دکتر آلیسا دوک، متخصص زنان در نیویورک، استروژن به عنوان هورمون اصلی زنانه، مسئولیت‌های متعددی از جمله تنظیم چرخه قاعدگی، حمایت از سلامت باروری، حفظ سلامت بافت‌های واژن، تنظیم رطوبت و پشتیبانی از میل جنسی را بر عهده دارد.
همچنین تستوسترون، که معمولا به عنوان هورمون مردانه شناخته می‌شود، در زنان نیز علاوه بر تقویت میل جنسی، نقش بسیار مهمی در تنظیم انرژی، خلق‌وخو، قدرت عضلانی و احساس کلی سلامتی دارد.
دکتر دوک در این باره توضیح می‌دهد که اگرچه تستوسترون معمولا با میل جنسی بالا مرتبط دانسته می‌شود، اما صرف بالا بودن سطح این هورمون در بدن به طور خودکار باعث افزایش میل جنسی نمی‌شود.
او برای روشن‌تر شدن این موضوع به بیماری سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) اشاره می‌کند و می‌گوید از هر ۱۰ زن مبتلا به این سندرم، یک نفر ممکن است سطح تستوسترون بالاتری داشته‌باشد، اما جالب اینجاست که این افزایش هورمون به ندرت منجر به بالا رفتن میل جنسی در این افراد می‌شود.
تغییرات دهه به دهه میل جنسی
دهه ۲۰: در این سن، زنان از سطح بالایی از هورمون‌های استروژن، تستوسترون و پروژسترون برخوردار هستند که زمینه‌ساز میل جنسی بالاست. با این حال، به گفته متخصصان، صرف مساعد بودن شرایط هورمونی لزوما به معنای تجربه اوج لذت جنسی نیست. در این دوره، عواملی مانند عدم تجربه کافی، مسائل مربوط به تصویر بدنی، استرس‌های مربوط به بارداری و مصرف قرص‌های ضدبارداری می‌تواند بر میل جنسی تاثیر منفی بگذارد.
دهه ۳۰: این دوره اغلب به عنوان دوره اوج میل جنسی زنان شناخته می‌شود. در این سن، زنان معمولا شناخت بهتری از بدن خود دارند، از نظر جنسی اعتماد به نفس بیشتری پیدا کرده‌اند و راحت‌تر می‌توانند خواسته‌های خود را بیان کنند. به گفته متخصصان، در این دوره زنان از تجربه کردن روش‌های جدید برای افزایش لذت جنسی استقبال می‌کنند و به طور معمول کیفیت رابطه جنسی برایشان اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.
دهه ۴۰: در این دوره، تغییرات پیش‌یائسگی آغاز می‌شود و هورمون‌ها، به‌ویژه استروژن و پروژسترون، نوسانات غیرقابل پیش‌بینی پیدا می‌کنند. چرخه‌های قاعدگی می‌توانند نامنظم شوند و بسیاری از زنان تغییراتی در میل جنسی، خلق‌وخو و حتی الگوی خواب را تجربه می‌کنند. برای برخی از زنان این تغییرات به معنای کاهش میل جنسی است، در حالی که برای برخی دیگر این دوره می‌تواند رهایی‌بخش‌تر باشد.
دکتر دوک می‌گوید بسیاری از زنان در این سن بیش از هر زمان دیگری از نظر جنسی به خود اطمینان دارند و استرس کمتری در مورد پیشگیری از بارداری یا جلب رضایت شریک زندگی خود تجربه می‌کنند.
دهه ۵۰ و پس از آن: یائسگی معمولا در میانگین سنی ۵۱ سالگی رخ می‌دهد که با کاهش قابل توجه استروژن و توقف تولید پروژسترون همراه است. با این حال، بسیاری از زنان گزارش می‌کنند که به دلیل افزایش اعتماد به نفس و راحتی بیشتر با بدن خود، تجربه جنسی بهتری نسبت به دهه‌های قبل دارند.
دکتر ریچموند که خود ۵۵ ساله است، در گفتگو با ویمنز هلث می‌گوید که بهترین و رضایت‌بخش‌ترین روابط جنسی زندگی‌اش را در این سن تجربه می‌کند که دلیل آن را اعتماد به نفس بالاتر، اولویت دادن به لذت شخصی و استقبال از نوآوری می‌داند.
تاثیر بارداری بر میل جنسی
از آنجا که میانگین سن مادر شدن در حال افزایش است (برای مثال در بریتانیا در سال ۲۰۲۳ به ۳۰ سال و نه ماه رسیده‌است)، درک تاثیر بارداری بر میل جنسی اهمیت ویژه‌ای پیدا کرده‌است.
در دوران بارداری، به دلیل افزایش سطح استروژن، بسیاری از زنان افزایش میل جنسی را تجربه می‌کنند. این هورمون همچنین باعث حساس‌تر شدن بافت‌های تناسلی می‌شود. البته برخی از زنان به دلیل تجربه علائمی مانند تهوع صبحگاهی و خستگی، به‌ویژه در سه ماهه اول، ممکن است کاهش میل جنسی را تجربه کنند.
پس از زایمان، به‌ویژه در دوران شیردهی، کاهش سطح استروژن می‌تواند باعث خشکی واژن و کاهش موقت میل جنسی شود. عواملی مانند خستگی، استرس و تغییرات بدنی نیز در این دوره نقش مهمی در کاهش میل جنسی ایفا می‌کنند.
راهکارهای بهبود عملکرد جنسی
متخصصان توصیه می‌کنند زنان برای بهبود سلامت هورمونی و میل جنسی خود، با متخصص زنان یا غدد مشورت کنند. درمان جایگزینی هورمون (HRT) می‌تواند برای زنان در آستانه یائسگی مفید باشد.
همچنین، استفاده از مرطوب‌کننده‌های واژینال حاوی استروژن و درمان‌های تقویت عضلات کف لگن می‌تواند به بهبود عملکرد جنسی کمک کند. درمان عضلات کف لگن به‌ویژه برای زنانی که در حین رابطه جنسی درد یا ناراحتی تجربه می‌کنند، می‌تواند بسیار موثر باشد.
این درمان‌ها می‌توانند به زنان کمک کنند تا تکنیک‌های آرام‌سازی را برای داشتن رابطه جنسی راحت‌تر بیاموزند.
بهتر است در نظر داشته‌باشیم که مسیر رسیدن به اوج میل جنسی برای هر فرد منحصر به فرد است و نباید تصور کرد که بهترین تجربیات جنسی محدود به دوره خاصی از زندگی است. برخی زنان ممکن است در دهه ۶۰ زندگی خود به دلیل عواملی مانند داشتن شریک جدید، افزایش آگاهی و تجربه، یا استفاده از روش‌های نوین، به سطوح جدیدی از رضایت جنسی دست یابند.
